Nghĩa vụ quân sự là một cụm từ quen thuộc luôn được nhắc đến mỗi năm khi đến mùa nhập ngũ hằng năm. Có những quy định nào về thủ tục khi đăng ký nghĩa vụ quân sự mà bạn cần phải biết? Các trình tự được diễn ra như thế nào? Cùng tham khảo qua bài viết ngay dưới đây để biết thêm chi tiết nhé!
Nghĩa vụ quân sự là gì?
Nghĩa vụ quân sự được quy định là một hình thức bắt buộc tại Việt Nam kể từ sau năm 1975. Trong đó quy định, toàn bộ công dân Việt Nam đến tuổi tham gia nghĩa vụ quân sự phải chấp hành theo đúng lệnh gọi để lên đường bảo vệ Tổ Quốc.
Không phải ai cũng đủ tiêu chuẩn, điều kiện để tham gia nghĩa vụ quân sự, do đó mà trong Luật cũng có nêu rõ về các đối tượng được miễn hoặc tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Theo đó, ngoại trừ các đối tượng này ra thì không công dân nào được phép từ chối, lẩn trốn trách nhiệm nghĩa vụ quân sự.
Những ai nằm trong nhóm đăng ký nghĩa vụ quân sự?
Toàn bộ các công dân nam khi đã tròn 18 tuổi sẽ được kêu gọi đăng ký nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Theo đó, nếu những đối tượng trên còn đang trong giai đoạn đi học thì sẽ cần tiến hành làm giấy xác nhận việc học. Ngược lại, toàn bộ những ai không vướng bận các vấn đề khác thì phải tiến hành đi nhập ngũ.
Những công dân đã được gửi giấy báo lệnh khám tập trung cần phải chấp hành bằng việc đi đúng giờ, có mặt tại đúng thời điểm và nếu có việc đột xuất thì cần phải thông báo trước với Ban chỉ huy nơi cư trú.
Những đối tượng nào không được đăng ký nghĩa vụ quân sự
Những công dân thuộc một trong số các nhóm đối tượng không được đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định pháp luật:
- Những người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Những người chưa được xoá án tích.
- Những người đang chấp hành các mức án phạt, cải tạo không giam giữ, quản chế.
- Đang chịu các biện pháp cải tạo giáo dục ngay tại phường xã, tại các trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, các trại hoặc trung tâm cai nghiện.
- Đã bị tước quyền phục vụ trong lực lượng vũ trang nhân dân.
Những công dân sau khi đã được xoá án tích thì vẫn được tiến hành đăng ký nghĩa vụ quân sự như bình thường.
Xem thêm: Nghĩa vụ quân sự là gì?
Quy định chung về vấn đề được miễn nghĩa vụ quân sự
Những công dẫn nằm trong số các đối tượng đang mắc các bệnh hiểm nghèo, người bị khuyết tật, người bị tâm thầm hoặc các trường hợp gia đình đặc biệt được quy đinh trong Luật sẽ được xem xét miễn nghĩa vụ quân sự.
Nơi tiến hành việc đăng ký nghĩa vụ quân sự
Những địa điểm, cơ quan có nhiệm vụ đăng ký và giải quyết các thắc mắc của công dân liên quan đến nghĩa vụ quân sự là Ban chỉ huy phường xã nơi công dân đó sinh sống và được phát giấy mời.
Đối với những người đã đi làm rồi thì Ban chỉ huy trực thuộc cơ quan, tổ chức nơi họ làm việc sẽ tổng hợp và báo cáo lại các danh sách công dân tham gia nhập ngũ và chuyển về lại cho Ban chỉ huy quận, huyện, thị xã nơi có cơ cấu tổ chức cấp cao hơn và đặt trụ sở tại đó.
Trường hợp cơ quan hay tổ chức không có Ban chỉ huy quân sự ở cơ sở đó thì người đứng đầu hoặc người đại diện hợp pháp sẽ có trách nhiệm tổ chức, thực hiện các công tác để công dân khám sức khoẻ nghĩa vụ quân sự định kỳ và tổng hợp danh sách kết quả.
Lệnh đăng ký nghĩa vụ quân sự là gì?
Được hiểu nôm na là mẫu giấy chứng nhận đăng ký nghĩa vụ quân sự để giúp công dân đó tự kê khai thông tin cá nhân của mình nhằm giúp Ban chỉ huy đối chiếu lại với kết quả thực tế trong bảng danh sách công dân đã lập trước đó.
Đây là một việc làm cần phải tuân đúng theo trình tự, thủ tục, các bước, kê khai minh bạch, cam kết không gian dối.
Việc kê khai này sẽ giúp thống kê được tối đa số lượng công dân đã đến tuổi chuẩn bị tham gia nghĩa vụ quân sự.
Các bước đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu
Việc làm này sẽ chỉ diễn ra khi nào công dân nam nhận được lệnh gọi từ Ban chỉ huy gửi thông báo đến mình. Do vậy, cứ mỗi năm sẽ có một số lượng công dân là người mới trong việc tham gia nghĩa vụ quân sự. Để giúp bạn hiểu rõ hơn các trình tự của việc đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu, mời bạn xem qua các bước dưới đây:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Cứ đến mỗi tháng 1 hàng năm, Ban chỉ huy quân sự cấp xã sẽ lập danh sách trước các công dân nam đủ 17 tuổi trong năm và các công dân đã đến tuổi tham gia nghĩa vụ quân sự nhưng chưa đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu.
Tháng 4 hàng năm, sau khi đã chốt được danh sách công dân, Chỉ huy trưởng của Ban chỉ huy cấp quận huyện ra lệnh gọi các công dân phải tiến hành đi đăng ký nhập ngũ lần đầu tiên.
Các công dân chuẩn bị đầy đủ hồ sơ bao gồm: phiếu tự khai sức khoẻ nghĩa vụ quân sự, bản chụp giấy CMND/CCCD hoặc giấy khai sinh để Ban chỉ huy đối chiếu.
Sau khi chuẩn bị xong, công dân sẽ đem hồ sơ này lên Ban chỉ huy cấp phường/xã để được hỗ trợ giải quyết.
Bước 2: Tiến hành đăng ký nghĩa vụ quân sự
Sau khi đã nộp đủ hồ sơ, Ban chỉ huy phường/xã sẽ có thời hạn là một ngày để xem xét và đối chiếu với thông tin trong hồ sơ và danh sách lập nên.
Bên cạnh đó, cần hướng dẫn công dân cách kê khai các mục có trong phiếu khám sức khoẻ cho đúng quy định, đăng ký các thông tin cần thiết của công dân vào sổ danh sách công dân năm 17 tuổi – đây được gọi là sổ đăng ký công dân sẵn sàng nhập ngũ. Sau khi đã hoàn tất, chuyên toàn bộ hồ sơ này ngược lại cho công dân dưới dạng giấy chứng nhận đăng ký nghĩa vụ quân sự.
Bước 3: Báo cáo kết quả
Trong thời hạn 10 ngày, Ban chỉ huy các cấp phường/xã cần tổng hợp đầy đủ hồ sơ của công dân đã đăng ký nghĩa vụ quân sự và chuyển lên cho Ban chỉ huy cấp quận/huyện.
Ban chỉ huy cấp quận/huyện sẽ có trách nhiệm quản lý, kiểm soát số lượng hồ sơ của các công dân đăng ký lần đầu. Tiếp theo sẽ tổng hợp kết quả báo cáo của Ban chỉ huy quân sự tỉnh, thành phố trực thuộc Trung Ương, Bộ tư lệnh thủ đô Hà Nội, Bộ tư lệnh Thành phố Hồ Chí Minh.
Xem thêm: Đi nghĩa vụ quân sự bao lâu?
Quy định về đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung, khi thay đổi nơi cư trú hoặc tạm vắng
Quy định đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung
Sau khi đã hoàn tất xong các việc cần làm trước khi tiến hành đi nghĩa vụ quân sự như: kê khai sức khoẻ, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, các thông tin cơ bản liên quan khác nhưng đột nhiên có thay đổi cần sửa đổi lại hoặc bổ sung thì bạn phải tiến hành lên cơ quan nơi đăng ký nghĩa vụ quân sự để xin bổ sung.
Đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú, nơi làm việc
Công dân nào đã đăng ký nơi cư trú, nơi làm việc rồi nhưng lại thay đổi sang một địa chỉ khác để sinh sống hoặc làm việc thì cần phải đến cơ quan Ban chỉ huy nơi sinh sống để thay đổi chuyển đăng ký quân sự.
Tính từ thời điểm bạn chuyển chỗ ở hoặc chỗ làm việc thì bạn có 10 ngày để lên cơ quan nơi đăng ký cũ để làm thủ tục chuyển đổi.
Công dân nào đã đăng ký nghĩa vụ quân sự rồi nhưng được gọi vào học tập tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, các trường Đại học/Cao đẳng thuộc hệ thống giáo dục Nhà nước cần phải đến cơ quan đăng ký nghĩa vụ làm thủ tục xin chuyển nghĩa vụ quân sự đến cơ sở giáo dục.
Sau khi thôi học, sẽ phải tiếp tục làm thủ tục xin chuyển nơi đăng ký nghĩa vụ quân sự về lại nơi cư trú hoặc nơi làm việc ở thời điểm hiện tại.
Đăng ký nghĩa vụ quân sự tạm vắng
Sau khi đã đăng ký nghĩa vụ quân sự mà công dân rời khỏi nơi cư trú, nơi làm việc hoặc nơi học tập từ 3 tháng trở lên phải đến nơi đăng ký nghĩa vụ quân sự thì khi trở về lại nơi cư trú phải tiến hành làm thủ tục đăng ký nghĩa vụ quân sự tạm vắng trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày trở về.
Trường hợp không cần ở trong danh sách đăng ký nghĩa vụ quân sự
Các công dân được xem là hết nghĩa vụ quân sự và được loại trừ ra khỏi danh sách khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đã qua đời.
- Hết độ tuổi phục vụ trong quân ngũ.
- Các đối tượng thuộc các trường hợp không được đăng ký tham gia nghĩa vụ quân sự đã được quy định trên kia.
Ban chỉ huy các phường/xã phải có trách nhiệm cập nhật thông tin chính xác về các trường hợp trên và gửi lại cho Ban chỉ huy quân sự cấp quận/huyện để kịp thời lọc lại danh sách, thay đổi số lượng chỉ tiêu.
Các câu hỏi thường gặp
Không có giấy nghĩa vụ quân sự có được nhập học Đại học/Cao đẳng hay không?
Hiện nay, tuỳ thuộc vào từng trường Đại học hay Cao đẳng sẽ có các yêu cầu khác nhau về việc nộp kèm giấy nghĩa vụ quân sự vào hồ sơ lúc xét tuyển. Có những công dân đến lúc nhập học vẫn chưa tròn 18 tuổi nên chưa được gọi đi nghĩa vụ quân sự thì không cần nộp kèm giấy. Còn những công dân nào đã đủ tuổi thì nếu trường có quy định về vấn đề đó thì bạn mới cần bổ sung thêm.
Mất giấy đăng ký nghĩa vụ quân sự tuổi 17 thì phải làm sao?
Trong trường hợp vô tình làm mất giấy đăng ký nghĩa vụ quân sự, bạn có thể đến Ban chỉ huy nơi cư trú xin cấp lại.
Không có thời gian thì có thể đăng ký nghĩa vụ quân sự online hay không?
Hiện, không có quy định nào của Pháp luật về việc bạn có thể đăng ký nghĩa vụ quân sự online, bởi nếu đăng ký như vậy không ai có thể xác minh được các loại giấy tờ bạn gửi online là đúng với giấy tờ tuỳ thân của bạn. Do đó, chỉ nhận giải quyết các trường hợp đăng ký trực tiếp tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Cơ quan nào đăng ký nghĩa vụ quân sự cho công dân cư trú tại địa phương
Bạn sẽ được Ban chỉ huy phường xã tại nơi sinh sống gửi giấy thông báo và hướng dẫn về thời gian, các loại giấy tờ cần mang và việc kê khai chính xác từng phần trong Phiếu sức khoẻ để đảm bảo ghi đúng, đủ thông tin.
Trên đây là các thông tin chung của việc làm các thủ tục đăng ký nghĩa vụ quân sự mà Đào tạo liên tục vừa chia sẻ. Chúc các bạn sẽ hoàn thành thật tốt và đúng theo Pháp luật quy định về việc tham gia nghĩa vụ quân sự.
