Học cử tuyển là một khái niệm không còn xa lạ với nhiều học sinh và phụ huynh hiện nay. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ học bác sĩ cử tuyển là gì? Và nó có gì khác so với kỳ thi THPT bình thường? Để giải đáp những thắc mắc này, Đào tạo liên tục Gangwhoo sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về chế độ học cử tuyển và điều kiện được đi học cử tuyển trong bài viết này.
Bác Sĩ Cử Tuyển Là Gì?
Học cử tuyển là một chính sách ưu tiên của nhà nước nhằm tạo điều kiện cho các học sinh thuộc các dân tộc thiểu số rất ít người hoặc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn được học tập tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp.
Đây là một trong những biện pháp nhằm bảo đảm quyền giáo dục của các dân tộc thiểu số, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng nhân lực và phát triển kinh tế – xã hội tại các vùng có nhiều khó khăn.
Để được học cử tuyển, các học sinh phải đáp ứng các điều kiện về đối tượng, địa bàn, học lực và đăng ký theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các học sinh được học cử tuyển sẽ được xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng, trung cấp theo nguyện vọng của mình, dựa trên kết quả học tập của cấp trung học phổ thông hoặc kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Các học sinh được học cử tuyển sẽ được hưởng các chế độ ưu đãi về học phí, hỗ trợ chi phí sinh hoạt, ưu tiên nhận học bổng, vay vốn ưu đãi và các chế độ khác theo quy định của pháp luật.
Học cử tuyển là một cơ hội quý báu cho các học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng có năng lực và nghị lực học tập. Đây cũng là một trách nhiệm lớn của các học sinh đối với quê hương, dân tộc và đất nước.
Sau khi tốt nghiệp, các học sinh được học cử tuyển phải trở về phục vụ tại địa phương mình đăng ký học cử tuyển, góp phần xây dựng và phát triển địa phương, đóng góp cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Điều Kiện Để Hưởng Chế Độ Bác Sĩ Cử Tuyển
- Thuộc dân tộc thiểu số rất ít người, được xác định theo quy định của pháp luật hiện hành.
- Sống ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, chưa có hoặc có rất ít cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số. Vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn được xác định theo quy định của pháp luật hiện hành.
- Cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số được tính theo tỷ lệ so với tổng số cán bộ, công chức cấp xã và viên chức làm việc trên địa bàn xã, theo bảng sau:
| Tỷ lệ người dân tộc thiểu số trong xã | Tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số tối thiểu |
| Từ 10% đến dưới 30% | 15% |
| Từ 30% đến dưới 50% | 30% |
| Từ 50% đến dưới 70% | 40% |
| Trên 70% | 50% |
Xem thêm: Chuyên môn và tiêu chuẩn của bác sĩ chấn thương chỉnh hình?
Tiêu Chuẩn Tuyển Sinh Đối Với Chế Độ Bác Sĩ Cự Tuyển
Tiêu chuẩn tuyển sinh bác sĩ cử tuyển là một chế độ đặc biệt dành cho những người học có hoàn cảnh khó khăn, có nguyện vọng theo học ngành y tế. Theo Nghị định 141/2021/NĐ-CP, người học muốn được cử tuyển vào đại học, cao đẳng, trung cấp ngành y tế phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
Tiêu chuẩn chung
Người học phải thường trú tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn từ 05 năm trở lên, có cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng sống tại vùng này. Người học cũng phải đạt các tiêu chuẩn sơ tuyển của ngành, nghề, không quá 22 tuổi và có đủ sức khỏe.
Tiêu chuẩn cụ thể theo cấp học
Người học được cử tuyển vào đại học phải tốt nghiệp trung học phổ thông, có hạnh kiểm tốt, học lực khá trở lên và học đủ 03 năm tại trường thuộc địa bàn tuyển sinh hoặc trường phổ thông dân tộc nội trú.
Người học được cử tuyển vào cao đẳng phải tốt nghiệp trung học phổ thông, có hạnh kiểm tốt, học lực trung bình trở lên và học đủ 03 năm tại trường thuộc địa bàn tuyển sinh hoặc trường phổ thông dân tộc nội trú.
Người học được cử tuyển vào trung cấp phải tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc trung học phổ thông, có hạnh kiểm khá trở lên, học lực trung bình trở lên và học đủ 04 năm tại trường thuộc địa bàn tuyển sinh hoặc trường phổ thông dân tộc nội trú.
Tiêu chuẩn ưu tiên
Người học thuộc một trong các trường hợp sau sẽ được ưu tiên trong cử tuyển: con liệt sỹ, thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh; học tại trường phổ thông dân tộc nội trú; trúng tuyển vào đại học, cao đẳng, trung cấp tại năm xét đi học cử tuyển; đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi từ cấp huyện trở lên. Trường hợp người học được hưởng nhiều ưu tiên đồng thời thì chỉ được hưởng một ưu tiên cao nhất.
Chuyện Nghề Y: “Bộ Y Tế Thừa Nhận Sự Bất Cập Về Chất Lượng”
Đi học diện cử tuyển là một hình thức đào tạo bác sĩ dành cho những người sống ở vùng sâu vùng xa, nhất là người dân tộc thiểu số, nhằm bổ sung nguồn nhân lực y tế cho các địa phương này. Tuy nhiên, hệ đào tạo này đang gặp nhiều vấn đề về chất lượng giảng dạy, năng lực sinh viên và hiệu quả sử dụng.
Theo ông Khẩn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đào tạo Bộ Y tế, cho biết hiện nay có bốn cơ sở đào tạo đang đào tạo sinh viên y dược cử tuyển: ĐH Y dược Cần Thơ, ĐH Y dược TP.HCM, ĐH Y khoa Thái Bình và ĐH Dược Hà Nội. Ngoài ra, có một số sinh viên cử tuyển học ở ĐH Y Hải Phòng và ĐH Y dược Thái Nguyên. Mỗi năm có 200-300 sinh viên được tham dự chương trình học này, phần lớn là người dân tộc thiểu số và một số là người Kinh sống trên năm năm tại vùng khó khăn.
Sinh viên y khoa là nghề cần được tuyển chọn và đào tạo đặc biệt, nhưng với hệ cử tuyển thì học lực để được vào học làm bác sĩ chỉ cần trung bình và khá. Điều này khiến cho chất lượng đào tạo không được đảm bảo, sinh viên không đáp ứng được yêu cầu kiến thức và kỹ năng của nghề y. Theo tổng kết ở một số trường có đào tạo hệ cử tuyển, có đến 30% các em không lên được lớp, nhiều em học đến 8-10 năm không ra trường được, ở ĐH Y Thái Bình có 10-15% các em theo học cử tuyển bỏ học.
Bộ Y tế đã nhìn thấy những khó khăn của hệ đào tạo này, trong khi một mặt vẫn phải đáp ứng số lượng thầy thuốc cho vùng sâu vùng xa. Bộ Y tế đã có những giải pháp để nâng chất lượng hệ đào tạo này, như triển khai kỳ học mùa hè để phụ đạo, hỗ trợ kiến thức cho sinh viên cử tuyển.
Một biện pháp nữa là tổ chức phân loại đầu vào, như ở TP.HCM các em sẽ phải học dự bị 1-2 năm, sau đó kiểm tra, sát hạch, phân loại, các em trình độ khá mới cho vào học bác sĩ đa khoa là ngành mấu chốt nhất. Mỗi năm ở TP.HCM chỉ có 15% số cử tuyển được vào học ngành bác sĩ đa khoa, còn lại học kỹ thuật, điều dưỡng; ở Cần Thơ khoảng 60% các em được vào học bác sĩ đa khoa, còn lại bố trí học các ngành khác.
Thật ra bác sĩ cử tuyển ra trường chủ yếu được bố trí làm y học dự phòng hay bác sĩ gia đình, không có nhiều người được làm các nhiệm vụ khó như bác sĩ ngoại khoa. Hiện Bộ Y tế đã có hướng dẫn về đào tạo liên tục như một yêu cầu bắt buộc, nếu không đảm bảo nội dung đào tạo thì bác sĩ không được hành nghề.
Đào tạo bác sĩ cử tuyển rất tốn kém và chất lượng thì ngay cả Bộ Y tế cũng nghi ngờ. Tại sao không dừng đào tạo cử tuyển để chuyển sang hình thức trả lương cao cho bác sĩ về làm việc ở vùng sâu vùng xa có thời hạn, như Thái Lan đã làm là trả lương 3.000 USD/tháng nếu bác sĩ về công tác ở vùng sâu?
Hệ đào tạo cử tuyển được triển khai từ năm 2007, đến nay mới có 200 bác sĩ ra trường, số này hiện đã về các địa phương và Bộ Y tế đã có kế hoạch khảo sát, đánh giá xem chất lượng làm việc thực tế của các bác sĩ như thế nào, từ đó mới có tham mưu để Bộ Y tế có quyết định.
Thực tế Bộ Y tế vẫn coi việc triển khai hệ đào tạo cử tuyển là công việc ngắn hạn, còn trong dài hạn là các chương trình như đưa 500 bác sĩ trẻ về vùng sâu vùng xa, hay xây dựng cơ chế để trả lương xứng đáng cho thầy thuốc. Sinh viên y khoa học sáu năm mới ra trường nhưng theo quy định hiện hành thì lương khởi điểm của bác sĩ cũng như các ngành nghề khác chỉ phải học bốn năm.
Bên cạnh đó là quy hoạch lại hệ thống y tế, không phải bắt buộc có bác sĩ ở xã mà là có bác sĩ làm việc tại xã, như các đội y tế di động sẵn sàng đáp ứng các vấn đề sức khỏe, và đó là đội y tế tinh nhuệ, có thiết bị y tế chứ không chỉ có mặt ở xã về mặt hành chính, không có đủ phương tiện điều trị và cấp cứu người bệnh.
Với những thực trạng trên, có thể thấy rằng hệ đào tạo cử tuyển không phù hợp với nhu cầu và tiêu chuẩn của nghề y hiện nay. Hệ đào tạo này không chỉ gây lãng phí nguồn lực, mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Do đó, nên bỏ cử tuyển ngành y và tìm kiếm những giải pháp khác để cải thiện chất lượng đào tạo và hỗ trợ bác sĩ làm việc ở vùng sâu vùng xa.
Xem thêm: Bác sĩ y tế công cộng là gì? Người nắm giữ chìa khóa của sức khỏe cộng đồng
Như vậy Đào tạo liên tục Gangwhoo đã cũng cấp cho bạn những thông về bác sĩ cử tuyển là gì. Hy vọng đã cũng cấp cho bạn những thông tin bổ ích, Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật những thông tin với nhất về y khoa cũng như chuyên ngành phẫu thuật thẩm mỹ nhé!
